Stormen leveren altijd wel mooie plaatjes op. Het is dus ook niet verwonderlijk dat de mega-zandstorm boven Phoenix, Arizona veel belangstelling kreeg. Ondanks het indrukwekkende uiterlijk is het niet een heel bijzonder fenomeen: het komt jaarlijks voor tijdens het moessonseizoen. Doordat boven het Amerikaanse continent de temperatuur sneller stijgt dan het omliggende land ontstaan hier lageluchtdrukgebieden wordt tropische, vochtige lucht aangezogen die condenseert en als regen neervalt. De overgang tussen een droge juni en "natte" juli is duidelijk te zien in de klimaatgrafiek.
Wat heeft dit met deze zandstorm te maken? Het heet "haboob", Arabisch voor "sterke wind". Door hoge temperaturen (een paar dagen geleden brak Phoenix nog een hitterecord met dik 47 graden) ontstaat een sterk lageluchtdrukgebied. Uit de omgeving wordt vochtige lucht aangevoerd. Op het moment dat neerslag ontstaat en begint te vallen wordt de luchtlaag eronder afgekoeld, omdat de warmte wordt gebruikt om de neerslag weer te laten verdampen. Deze afgekoelde laag is zwaarder dan de omringende lucht en zakt daardoor naar beneden, een "microburst". Deze vallende lucht zorgt bij de grond voor flinke windsnelheden, en dat is wat deze haboob zo bijzonder maakte, met ongebruikelijk hoge windsnelheden van 100 kilometer per uur. De regen is dan grotendeels al verdampt, en er blijft slechts een harde wind over die het zand en stof tot grote hoogte opwaait. Het is dus een combinatie van warmte, vochtige lucht en snelle afkoeling hoog in de lucht samen met droge omstandigheden bij de grond. Het resultaat een soort binnenstebuiten, ondersteboven tornado.
Het levert behalve mooie plaatjes ook gevaarlijke situaties op: de wind verandert snel van richting, de temperatuur daalt snel, en door het opgewaaide stof wordt het snel donker. Er vallen dus elk jaar wel een paar doden door dit fenomeen.
Desondanks zijn er nog altijd mensen die er graag recht opaf rijden, of zich vooral afvragen wie aan de beurt is het zwembad schoon te maken...
Geen opmerkingen:
Een reactie posten